Olimpiyat kızakçısı Salt Lake City’deki dördüncü ve son yarışının bitiş çizgisini geçtiğinde zaferle işaret parmağını yukarı kaldırdı. Geçici olarak bir altın madalya pozisyonundaydı. Diğer üç rakip neredeyse saniyenin yüzde biri farkla Heidth’i geride bırakıp onu dördüncü sıraya attılar. Fakat zihin becerileri koçu Bob Reese için yardım ettiği bu sporcunun madalyasız bitirmesi bir umut ışığıydı: Heidth çok tutarlı ve rahattı, her yarışı ilk beşte bitiriyordu. Neyseki Reese’nin öğrettiği canlandırma ve hipnoz teknikleriyle Heidth dokuzuncu sırada bitirdiği sinir bozucu 98 Nagano Olimpiyatların’daki hatalarının bir kısmını sildi.
Yakında çıkacak olan Train Your Brain and Develop The Winner’s Mentality isimli kitabın yazarı olan Reese “ona yaptırdığım şey her şeyden önce hatalarına odaklanmaktansa neleri yapabileceğine odaklanmasını sağlamaktı” diyor.
Sporun zihinsel tarafındaki bu gelişimle geleneksel koçluğa destek olarak zihinsel koçluk da kendine uygun yeri buldu ve Reese de birçok başarılı antrenör ve spor psikoloğu gibi eğitim aracı olarak hipnozu seçti. Atletler zihinsel engelleri aşmak için, konsantrasyonlarını korumak ve acıyı bloke etmek için hipnoz kullanabilirler. Bireysel sporlardaki yarışmacılar özellikle zihinsel hazırlıkla ilgilenmektedirler.
Golf’te Tiger Woods’un da aralarında bulunduğu en iyi on PGA Tour oyuncusunun sekizi bir spor psikoloğuyla çalıştı. Tiger Woods psikolog Jay Brunza’nın uzun vadeli öğrencilerinden biridir.
Hipnoz yıllardır soyunma odalarında kullanılmış olmasına rağmen hipnoterapistlerin hipnozu sık sık yanlış anladığı da olmuştur. Ulusal Futbol Ligi’nde New York Jets antrenörü olarak Reese terminolojinin doğru kullanımıyla bu konuda atletlerin kaygı ve korkularının aşılabildiğini öğrendi.
Hipnoz kelimesi yerine “yüksek güçlü canlandırma” ve gevşeme yerine de “enerji yönetimi” kelimelerini kullandı çünkü koçlar oyuncularının (aşırı) rahat olması fikrinden korkuyorlar.
San Diego’da bir psikolog ve golf hipnoterapisti olan Dr. Denise Silbert aynı korkulara amatör atlet danışanlarında da rastladığından bahsetti:
“Bir şekilde insanlar her nasılsa hipnozda insanları kontrol edebildiğinizi düşünmektedir ancak bunun tamamiyle yanlış olduğunu belirtmek isterim.”
Gerçekten hipnoz bedenin rahat fakat zihnin çok aktif olduğu bir durumdur. Bu durumda hipnoterapist telkinler verir ve danışan da onlara tepki verebilir. Örneğin, hipnoterapist danışanın 6 Metrelik (20 fuut putt) bir golf vuruşu yapmasını telkin edebilir. Sahada yalnız başına atletin beyni bu olumlu telkini hatırlayacaktır ve – umuyoruz ki – bedeni de ona uyum sağlayarak hareket edecektir.
Etkili hipnoz pratik gerektirir. Reese’e göre bu anlayış bazı sabırsız atletlerde kaybolup gitti.
“Hipnoz çok güçlü bir tamamlayıcıdır. Her şey ol veya her şeyi bitir gibi bir sihirli değnek falan değildir” der Reese.
Reese hipnozu aynı zamanda koçlukla da iç içe görmektedir. Zihin ve beden koçları beceriler öğretirler ve oyuncuların telkinlere tepki vermesini sağlarlar. Zihinsel hazırlık oyuncunun stresini azaltmasına, dikkatini toplamasına ve acıyı görmezden gelmesine yardımcı olabilir.
New York’ta yaşayan bir hipnoterapist ve sosyal hizmet uzmanı olan Bette Jean Rosenhagen için hipnozla ağrı yönetimi çok etkili oldu. Rosenhagen “önemsiz sızlamaları ve yorgunluğu görmezden gelmek için uzun mesafe koşucularının hipnozla kendini koşullayabilir” dedi. “Hipnoz aslında budur, seçici dikkat vermeme”.
Uluslararası Spor Psikiyatrisi Topluluğu Başkanı Dr. Ronald Kamm’a göre ağrı beden için önemli bir sinyal olduğundan ağrı yönetimi için hipnoz kullanan atletlerin dikkatli olmaları şart.
“Fakat bazen ağrı duygusal faktörlerden de kaynaklanıyor olabilir” diye belirtmektedir Dr. Kamm. “O tür durumlarda ağrıyı bloke etmek faydalı olabilir”.
Kamm’a göre ağrıyla ilgili hasta sporcular ağrının kaynağını anlayabilecek tıbbi eğitime sahip spor psikiyatrlarına gidebilirler veya atletin uzun vadeli sağlığı için neyin daha iyi olacağına karar verecek bir doktor ve psikoloğa gidebilirler. Fakat Kamm hipnozun popülerliğinin atletler için de değerini kanıtladığına ikna olmuş durumda.
“Atletizmde başarılı olan her şey anında kopyalanır” diyor Kamm.
“Bence sporda mükemmelleşen insanlar dikkatlerini etkili bir şekilde yönetebilenlerdir.”
Kaynak : Ocala Star Banner Gazetesi, 2 Temmuz 2002
Yazar : Brat Tomlinson
Çeviri : Psk. Hasan Arslan